Speculaas

Het is eind oktober. De chocoladeletters en de pepernoten liggen in de supermarkt. Het sinterklaasjournaal is weer in aantocht. Wij hebben nog één gelovige in de familie en twee aspirant gelovigen. Zij snappen er nog niks van en kijken vanuit de box toe.

Van huis uit kreeg ik een speculaasplank mee. Mijn vader was bakker en had verschillende planken, waarmee speculaasproducten werden gemaakt. Zo belandde de ‘bedrijfsplank’ bij mijn zus en kreeg ik de plank waarmee hartjes werden gevormd. Vijf hartjes in een zakje met een strik eromheen en je kon je geliefde gelukkig maken, ook al in de jaren vijftig. Pronkstuk is natuurlijk de plank met de bedrijfsnaam: G Hengelaar. Die planken had mijn vader speciaal laten maken door de plaatselijke houtbewerker. Het is een prachtig exemplaar.

Daar wil ik een keer speculaas mee maken, denk ik al jaren. Inmiddels ben ik lang genoeg met pensioen en heb ik de meeste dingen die ik leuk vind al wel een keer gedaan. Maar dit nog niet. Even speculaas maken…. Nou vergeet het! Speculaas is er in soorten en maten. Recepten op internet in overvloed. Een kwaliteitsbakker als bakker Hengelaar gebruikt natuurlijk niet het eerste de beste internetrecept. Zijn eigen 80 jaar oude receptenboek is slechts deels te lezen. Dat is jammer. Maar het geeft wel richting.

Dan het receptenboek van Calvé. Dat is een klapper waar de bakkers in Nederland van Calvé periodiek nieuwe recepten kregen bij de producten die ze bestelden. Het was gewoon promotiemateriaal. Wat mij als bedrijfseconoom dan aanspreekt is dat ieder recept was opgeschreven in de vorm van een kostprijscalculatie. De directe kosten kon je zo invullen, het Excel van de jaren vijftig. Probleem echter: het is een commercieel recept. Veel van de producten van Calvé zijn nu niet meer te koop, zoals Biskien-Zacht.

Uiteindelijk kom ik uit bij Cees Holtkamp. Cees was bakker in Amsterdam en heeft veel zijn recepten opgeschreven. Het boek is de bijbel voor de banketbakkers. De mooiste producten, goed en systematisch uitgelegd. Inmiddels is na tien drukken van de eerste versie de tweede versie verschenen. Die heb ik dan helaas nog niet. In de eerste versie staat het recept dat ik heb gebruikt als basis. Ik heb het toch ook weer een beetje aangepast. In plaats van 20 gram water heb ik 40 gram water gebruikt. Dat had ik nodig om goed deeg te krijgen.

Het is gelukt. ik heb van het recept één plank gemaakt en vijf hartjes. Het smaakt heerlijk.

29 oktober 2024