Nog nooit was oktober zo warm. Nog nooit ging het in oktober zoveel over het klimaat. En: nog nooit hing de wereld zo aan het het zijden draadje van een nucleaire oorlog.
Ik schreef een blog over Sloviansk in Oost Oekraïne ergens in april. Ik verwachtte dat de Russen door zouden pakken en dat de plaats snel zou vallen. Inmiddels is de Russische opmars gestopt en beginnen nieuwe meer stabiele frontlijnen zich te ontwikkelen. Je zou zeggen dat daarmee de kou wat uit de lucht is, maar waarschijnlijk is niets minder waar. Een kat in het nauw die zijn doelen niet kan halen, maakt gekke sprongen. Met het voortdurend openlijk dreigen met een nucleaire oorlog, komt deze steeds dichterbij. Ook zien we dat kernenergie een gevaar vormt. De atoomcentrale aan de Dnjepr is vanaf het begin van de oorlog een speelbal. Een nucleaire ramp dreigt: of omdat de centrale wordt kapot geschoten of omdat de dam van het stuwmeer wordt vernield en het koelwater wegstroomt. Kortom optimistisch ben ik niet.
Vanochtend las ik op Twitter dat Guus Meeuwis een concert heeft gegeven in New York voor Nederlanders. Niets mis mee zou je zeggen. Leuk voor de Nederlanders die daar wonen. Maar dat is niet zo. Het concert is voor Nederlanders die speciaal voor dat concert daar naar toe vliegen. Ik begrijp hier niks van.
Boeren krijgen langzaam hun zin. Wat begon met het verbranden van autobanden en strobalen aan de snelweg, waardoor mensenlevens in gevaar kwamen, is via een bemiddelaar, een nieuwe minister inmiddels behoorlijk op de lange baan geschoven. Van een kaartje naar 5 á 6 honderd boeren bij een natuurgebied en daarna naar 3 tot 4 duizend boeren die vrijwillig mogen kiezen of ze stoppen of niet. Of er nog wat gaat gebeuren? Wel horen we cynische reacties van onder andere Caroline van der Plas over klimaatactivisten die kunst en TV tafels gebruiken om aandacht voor het klimaat te vragen.
Zij hebben één voordeel. Niemand is hierdoor persoonlijk in gevaar gekomen. Of het effect van hun actie vergelijkbaar is met de gevaarlijke acties van de boeren is de vraag. Ze worden vast niet uitgenodigd voor een ontbijt op het Catshuis. De publieke opinie wordt niet positief beïnvloed door dergelijke acties bij cultureel erfgoed.
En inmiddels was oktober warmer dan ooit. Smelten de gletsjers verder weg en is de permanent bevroren grond achter de Oeral geen stabiele basis meer om op te bouwen. Het blad blijft langer aan de bomen, de energierekening valt deze oktober mee. De twee keer € 190 van de regering is bijna binnen.
Gisteren liep ik met lieve mensen zonder jas tijdens een wandeling langs het wad bij Zwarte Haan. Het was vloed toen we aankwamen en het werd gaandeweg eb. Langs de dijk keken we naar de einder en spraken over wat ons bezig houdt. Klein en menselijk. De wereld wordt er niet anders van. Wij wel. Wij putten hoop en zoeken een weg naar de toekomst voor de mensen dichtbij om ons heen.
30 oktober 2022
