Het is oorlog in midden Europa. Al een dikke week en ik heb er nog niets over geschreven. Ik weet ook niet wat ik er over moet schrijven. Een aantal jaren geleden waren we in Moskou en Sint Petersburg. Ik vond dat een geweldige ervaring. Het was op het hoogtepunt van de welvaart voor de Russen. De steden blonken. Er was levendigheid, er werd getrouwd en er was feest op de kade bij de Hermitage.
We, met wie ik ben en ik, waren er in begin mei. Op de avond dat we aankwamen konden we nog op het Rode Plein. Daarna was het plein dicht voor de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog. De dag erop zagen we een deel van de parades en een deel van het feest in het park. We waren op het Poesjkinplein, voor en achter het Kremlin en bij het herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de ramp van de voetbalwedstrijd in 1982 waar HFC Haarlem speelde.
We ervoeren de Russen als een trots volk. Wanneer je door Moskou, maar ook door Sint Petersburg loopt, blijkt dat uit alles: de decoraties, de gebouwen, de metro en de houding van de mensen op de bruggen en pleinen.
Ik wist natuurlijk van de rol van Poetin in Syrië, Georgië , Wit Rusland en de oosterse deelrepublieken van Oekraïne. Ik volgde de oorlog in Aleppo op de voet. Via livemaps. Hier zie je directe bronnen en directe beelden van de oorlog. De propaganda moet je zelf weten te scheiden. Shockerend zijn de beelden. Je wordt er soms letterlijk onpasselijk van. Toen in Aleppo en nu in Charkiv en straks in Kyiv en Lviv.
Ik ben zo naïef geweest dat ik dacht dat Poetin het land weer trots gegeven had, nadat in 1989 Gorbatsjow, in de ogen van de Russische elite, de boel had weggegeven. We dachten dat hij het wel goed kon vinden met het westen. Dat dacht ook onze prins toen hij een biertje zat te drinken met Poetin in Sotsji. Ik bevond me in goed gezelschap…
Maar die tijd is voorbij. Oekraïne gaat eraan. Poetin maakt alle steden kapot die zich niet direct overgeven. Aleppo is het voorbeeld. De studenten uit India hebben tot half maart de tijd om Charkiv te verlaten. Daarna wordt het één groot drama.
Ik ben van de generatie die geen oorlog heeft meegemaakt in eigen land. Ja, de kapingen van de Molukkers in de jaren zeventig. Maar oorlog? Ik ben van de de-escalatie periode. Hoe blij was ik dat de muur viel, 33 jaar geleden. Een periode van ongekende voorspoed volgde.
En nu weet ik het niet. Hoe krijgen we deze geest weer in de fles? Corona lijkt voorbij.
Na het schrijven van dit blog draaide ik Little Earthquakes van Tori Amos.
2 maart 2022